Een podium voor jonge én gevestigde musici

DvhL_Opening studenten_(c) Leo Samama-4

Alweer snel na onze jubileumviering in TivoliVredenburg, ontmoetten de liedvrienden elkaar op 14 mei in Zeist voor opnieuw een feestelijke Dag van het Lied tijdens het Internationaal Lied Festival Zeist. Aansluitend op het festivalthema Auf Flügeln des Gesanges werd een prachtige serie optredens en lezingen samengesteld.

Talenten van drie conservatoria
Voorzitter Leo Samama opende met een kort maar inspirerend woord en vermeldde met trots de deelname van maar liefst drie conservatoria: vanuit Zwolle waren twee ArtEZ-studenten aangereisd voor het Liedlab, zes studenten van Codarts Rotterdam zouden gaan deelnemen aan de masterclass en negen studenten van de Fontys Hogeschool Tilburg stonden al klaar om het eerste optreden van de dag te gaan verzorgen met duetten en sololiederen van Schumann en Mendelssohn. Ze brachten onder andere liederen uit Schumanns cycli Myrten, Liederkreis op. 39 en Frauenliebe und -Leben ten gehore, naast Mendelssohns Venetianisches Gondellied en uiteraard Auf Flügeln des Gesanges. De studenten lieten ons, geheel passend bij het festivalthema, dromen van verre oorden en de liefde. Plots was daar ook Messiaen en hoorden we de korte cyclus Trois Mélodies. Het afsluitende duet So wahr die Sonne scheinet van Schumann sloot deze liedserie naar waarheid af, want buiten lonkte de zon.

Opvallend en mooi was de rust en het gemak waarmee de studenten zich presenteerden. Met kleine gebaren, goed getimede bewegingen en oprecht oogcontact wisten zij het publiek te ontroeren. Juist dat is zo bijzonder aan de liedkunst, maar tegelijkertijd ook zo complex om onder de knie te krijgen. Compliment dus voor alle negen en voor docenten Margriet van Reisen en Sinan Vural, die dit optreden met hun studenten hadden voorbereid.

Foto’s: Dag van het Lied / © Leo Samama

Onterecht vergeten
Aansluitend op het optreden van de studenten verzorgden een soepel en vol rond zingende Bettina Smith en een weergaloos spelende Jan Willem Nelleke het ochtendconcert. Zij lieten een selectie liederen horen van hun vorig jaar uitgekomen cd The Artist’s Secret. Op dit opmerkelijke album zijn liederen – en wat voor liederen! – verzameld van negen vrouwen uit de periode eind 19e- begin 20e eeuw. Tijdens het recital klonken de laatromantische werken van zeven van hen: Luise Greger, Poldowski, Henriëtte Bosmans, Anna Cramer, Ethel Smythe, Lili Boulanger en Margie Bennetts toonzetting van Auf Flügeln des Gesanges.

Er klonk ook een lied van Olivier Messiaen: Bonjour toi, colombe verte, uit zijn technisch virtuoze cyclus Harawi. De keuze is begrijpelijk, want Messiaen stond tijdens het gehele festival centraal, maar werd bovendien beïnvloed door Lili Boulanger.

Al genoten al deze vrouwen in hun eigen tijd in meer of mindere mate wel waardering, hun werken raakten vanaf de Tweede Wereldoorlog langzaamaan vergeten. Pas de laatste jaren duiken hun namen weer af en toe op in concerten en opnamen. Dankzij Smith en Nelleke ontraadselen we de geheime talenten van deze gevleugelde maar te lang genegeerde artiesten. Symbolisch revancheerde zich in dit ochtendconcert de in armoede en wanen verdwenen Anna Cramer het sterkst voor haar lot. In haar compositie Im Pavillon…  klinkt Walter Simlichers slotzin: ‘Noch ein Blick des leisen Hoffens, Abschied dann für alle Zeit’ waarna de piano in een woedend en wild geraas ontsteekt. Alsof de componist met haar slotakkoorden de hoop op aandacht en liefde definitief bij ons vandaan voert.

Francine van der Heijden
lid raad van advies voor artistieke zaken (RAA)

X